تیرانوساروس رکس      Tyrannosaurus Rex

 

تیرانوساروس رکس ( به اختصار تی رکس ) یک دایناسور بزرگ گوشتخوار بود که در اواخر دوران کرتاسه (65-85 میلیون سال قبل) می زیست.زیستگاه این جانور مناطق گرم و مرطوب و جنگل های کم تراکم و یا در کنار رودخانه ها و جنگل های مشرف به سواحل بوده است

 

تی رکس در کنار دایناسور های گوشتخوار بزرگی همچون گیگانوتوساروس و کارکارودونتوساروس ، جز بزرگ ترین دایناسور های گوشت خوار به شمار می رود ولی از دو دایناسور نام برده کمی کوچک تر است.

تی رکس برروی دو پای خود راه می رفت و هر کدام از پاهای او دارای سه انگشت(البته به همراه یک انگشت کوچک کاذب) بود.

بزرگترین تی رکس یافت شده کمی بیش از 12.4 متر طول دارد.با قدی به ارتفاع 6 متر و حدود 7 تن وزن.

تی رکس از دو دست دو انگشتی بسیار کوچک ( به طول 1 متر ) برخوردار بود که حتی نمی توانست با آنها سرخود را بخاراند!با این وجود ، این دستها، ماهیچه هایی قوی و پنجه های نسبتا بلندی داشتند، که می توانستند برای نگه داشتن طعمه به کار آیند

در واقع تی رکس با داشتن آرواره ای به طول 1.2 متر و 50 تا 60 دندان ضخیم 24 سانتی متری و استخوان شکن، نیازی به دست و پنجه های بزرگ نداشت!
تی رکس در هر بار گاز گرفتن می توانست بیش از 260 کیلوگرم گوشت و استخوان را بدرد.قدرت آرواره های این هیولای گوشت خوار، بیشاز 4 برابر یک کروکودیل بالغ،چیزی حدود 4 تن برسانتی متر مربع تخمین زده میشود. تصویر زیر نشان دهنده ی آزمایشی است که درآن قدرت تخریب آرواره های تی رکس برروی یک خودرو ، شبیه سازی شده است.قطعا دوست نداشتید که آن اتوموبیل مال شما بود!1

 

فسیل های تی رکس در شمال آمریکا ( ایالت مونتانا ) و مغولستان یافت شده است.گونه مغولستانی تی رکس ((تاربوساروس )) نام دارد. معروف ترین و بزرگ ترین و همچنین کاملترین فسیل اسکلت یافت شده از تی رکس متعلق به دایناسوری به نام (( سو )) است که در ایالت مونتانای آمریکا یافت شده و نام خود را از کاشف این فسیل یعنی (( سو هندریکسن )) گرفته است

 

در مغز تی کس، بخش مربوط به حس بویایی و بینایی بسیار گسترش یافته است و این نشان دهنده حساسیت زیاد و پیشرفته بودن دو حس مذکور در تی رکس است.
چشمان تی رکس نسبت به گونه های قدیمی تر همانند آلوساروس و آلبرتوساروس ( نیای تی رکس ) به سمت جلوی صورت متمایل تر بود و به همین دلیل به او دید بهتر و کاربردی تری می داد.

تی رکس به هیچ وجه عمودی نمی ایستاد.بلکه ایستادن او حالتی اهرم مانند داشت.این حالت ایستادن تی رکس را قادر می ساخت تا با شتاب و سرعت بیشتر ( حدود 40 کیلومتر برساعت) و با تسلط بیشتر بر مسیر، به سمت جلو بدود و به طعمه های خود برسد.اما برای قرار گرفتن در این حالت، جانور ناچار است بهایی بپردازد و آن بها دستان او بود! برای درک بیشتر این مطلب تصور کنید پاهای تی رکس تکیه گاه یک اهرم است و سر و شکم او وزنه های یک طرف اهرم و دم او وزنه طرف دیگر اهرم است.حال اگر جانور در این حالت قصد حفظ تعادل خود را داشته باشد، باید وزن جانور در دو طرف این اهرم برابر شود.

اما به علت وجود یک آرواره بزرگ و سنگین در بخش جلویی،این کار غیر ممکن به نظر می رسد مگر آنکه دستان، کوچک و سبک شوند تا تعادل در این اهرم برقرار شود

.

 

  در این ویدئو می توانید چگونگی راه رفتن تی رکس را به صورت سه بعدی مشاهده کنید

طعمه های تی رکس تقریبا شامل هر جنبندهای می شد.البته دایناسور هایی همچون آنکیلوساروس و تری سرا توپس در آن زمان وجود داشتند که با زره ها و صفحات استخوانی خود، طعمه های سرسخت تری به شمار می آمدند.
به همین دلیل احتمالا تی رکس ها بیشتر به طور گروهی و با بهره گیری از روش های قافلگیری به شکار می پرداختند.

جدید ترین شواهد حاکی آن است که تی رکس های جوان در گروهای متعددی به شکار طعمه های بزرگ می پرداختند و پس از رسیدن به رشد کامل از هم جدا می شدند و بیشتر به لاشه خواری و یا حتی هم جنس خواری دست       می زدند

تی رکس ها تخمگذار بودند. تی رکس های ماده از انواع نر ، بسیار بزرگتر و خشمگین تر بودند و به همین دلیل احتمالا به سختی تن به جفت گیری می دادند.تی رکس ها تخم های خود را درون خرمن های گیاهی و خاکی که می ساختند ، پنهان نموده و تا بیرون آمدن نوزادان از تخم ها و مدتی پس از آن، از نوزادان مراقبت شدیدی به عمل می آوردند.

تی رکس ها نیز به همراه بقیه انواع دایناسور ها در 65 میلیون سال قبل به کلی منقرض شدند

آلوساروس Allosaurus

الوساروس   Allosaurus

 

 الوساروس ( یا به تلفظ دیگر آلوساروس ) را می توان اولین ابر شکارچی واقعی دوران دایناسور ها دانست.این دایناسور گوشتخوار برروی دو پای قدرتمند خود راه می رفت و مجهز به آرواره هایی بزرگ،گردنی اس شکل و ستون فقراتی متفاوت با سایر انواع دایناسور ها بود (الوساروس به معنی سوسمار متفاوت به همین موضوع اشاره دارد).الوساروس نسبت به شکارچیان هم عصر خود از جثه بسیار بزرگ تری برخوردار بود.این دایناسور با بیش 12 متر درازا و 5 متر قد، بزرگترین شکارچی دوران ژوراسیک بود

 الوساروس از ابزار های شکار کاملی برخوردار بود.آروارهایی به طول 90 سانتی متر و دندان های تیزودندانه دار که بین 5 تا 10 سانتی متر طول داشتند، همچنین دستانی کوتاه با پنجه هایی به طول 15 سانتی متر، از جمله این ابزار ها ی قتاله بودند.علاوه بر این بسیاری از دانشمندان بر این باورند که الوساروس شکارچی سریعی بوده است.آنها معتقد اند که با توجه به جثه سبک (نسبت به سایر شکارچیان بزرگ نظیر تی رکس و گیگانوتوساروس) و پاهایی بلند و دستان کوتاه،الوساروس قادر به دویدن با سرعتی بیش از 40 کیلومتر در ساعت است.اما بعضی خلاف این نظر را دارند و معتقدند اگر الوساروس با این سرعت ، می لغزید و زمین می خورد،شانسی برای زنده ماندن نداشت.این در حالی است که تاکنون اسکلت های فراوانی از الوساروس یافت شده است که نشان می دهند جانور بارها از ناحیه سینه و کتف به زمین برخورد کرده و این استخوان ها مجددا ترمیم شده و به حالت اولیه خود در آمده اند.پس می توان گفت الوساروس ها در هنگام شکار و یا فرار از دشمنان،بسیار پر تقلا و سریع بوده اند و احتمالا در این میان بارها و بارها به زمین و سایر اشیا برخورد می کردند و مجروح می شدند اما پس از مدتی دوباره برای شکار و ماجرا جویی آماده می شدند

 

 

 

 الوساروس ها چهره ترسناکی داشتند.برروی چشمان او،برآمدگی های استخوانی وجود داشت که احتمالا برای جلب توجه در هنگام جفت گیری یا ترساندن رغیبان مورد استفاده قرار می گرفته است.با این وجود دانشمندان معتقدند که این زائده اگرچه باعث خشن تر شدن چهره دایناسور می شده، اما میدان دید جانور را به مقدار نسبتا زیادی کاهش میداده و جانور تقریبا قادر به دیدن جلو صورتش نبوده است

 الوساروس هم زمان با دایناسور های سوروپاد غول پیکری نظیر آپاتوساروس و براکیوساروس در اواخر دوره ژوراسیک ( 154 - 144 میلیون سال قبل ) می زیسته است که شاید ده ها برابر بزرگتر از او بودند.اما الوساروس ها در گروه های چند تایی حتی قادر به شکار بزرگ ترین دایناسورها بوده اند.شواهد و مدارک فراوان گویای این حقیقت هستند که الوساروس ها گله های سوروپاد را تعقیب کرده و با گاز گرفتن های پی در پی و محاصره و خسته نمودن طعمه، او را از پای در می آوردند.وجود جای پای الوساروس ها برروی ردپاهای گله دیپلودوکاس و همچنین آثار دندان های الوساروس برروی استخوان های آپاتوساروس ، از جمله این شواهد و مدارک حیرت آور هستند

 فسیل های الوساروس در شمال و غرب آمریکا، همچنین بخش هایی از آفریقا ، استرالیا و اروپا یافت شده است. احتمالا دایناسور آپاتودون نیز که در غرب ایالات متحده کشف و نام گذاری شد، نوعی الوساروس بوده است

Utahraptor یوتارپتر

Utahraptor   یوتارپتر

 

 یوتارپتر ، بزرگ جثه ترین عضو از خانواده درومائوسورهاست.این گوشتخوار چابک، بدنی شبیه به ولاسیرپتر، ولی بسیار بزرگتر داشت و از سر تا انتهای دم دارای 6 متر درازا بود و احتمالا وزنش به 1 تن میرسید. این دایناسور با دندان های تیز و پنجه های خمیده و برنده ی خود،،شکاچی بسیار خوفناکی است.یوتارپتر دستانی بلند و سه انگشتی داشت و برروی دو پای پنجه دار راه می رفت.یکی از انگشتان هر پا مجهز به پنجه ای داسی شکل و بسیار بزرگتر از سایر پنجه ها بود (این پنجه ی ترسناک مشخصه ی بسیاری از رپتر ها به شمار می رود) که در این دایناسور بین 23 تا 38 سانتی متر طول داشت و که دایناسور در هنگام دویدن آن را بالا نگه می داشت و برروی سایر انگشت ها می دوید.یوتارپتر سر بزرگی داشت و آرواره های قدرتمند او به دندان های دندانه دار و نسبتا بزرگ و تیزی مجهز بود

 یوتارپتر ها نیز همانند سایر درومائوسور ها به صورت گروهی زندگی و شکار می کردند.هنگامی که یک گروه از یوتارپتر های گرسنه تصمیم به شکار چیزی می گرفتند، دیگر هیچ جانداری، از آنکیلوسور های زرهی گرفته تا هادروسورها و سوروپاد های بزرگ قادر به مقاومت در برابر این شکارچیان خونخوار نبودند.شاید کشنده ترین سلاح این دایناسورها، پنجه های بزرگ پا و دستشان بود که آنها را قادر می ساخت تا به سرعت یک چشم بهم زدن زخم هایی دردناک و مهلک به نقاط حیاتی بدنشان وارد آورند وتنها یک ضربه ی کاری از آن پنجه ی بزرگ 38 سانتی متری به گلو و گردن،می توانست طعمه را به راحتی از پای درآورد.اما شکار طعمه های بزرگتر به همین راحتی نبود.در این صورت رپتر ها با یک کار گروهی به دایناسوری که شاید 5 برابر از آنها بزرگتر بود حمله می کردند و با گاز گرفتن و پنجه کشیدن های متوالی، زخمهای کوچک و بزرگی در بدن طعمه ی شان ایجاد میکردند که خونریزی حاصل از این زخم ها،دیر یا زود طعمه ی بی دفاع را از پای درمی آورد

 یوتارپتر ها در عین حال جانداران باهوشی بودند و می توانستند در موقعیت های سخت و لحظه های درگیری، عکس العمل های سریع و مناسبی را بروز دهند.دانشمندان معتقد اند که دایناسور های عضو گروه درومائوسورها و ترودون ها ،از چنان هوشی برخوردار بودند که می توانستند همانند بسیاری از شکارچیان امروزی،نظیر شیر ها و پرندگان شکاری،قبل از حمله اقدام به نقشه کشی کنند و طبق فرمان های سردسته ی گروهشان به طور هماهنگ با یکدیگر ، به طعمه ی خود یورش برند

 یوتارپتر ها چابک و سریع بودند و درهنگام دویدن به سرعتی بیش از 50 کیلومتر در ساعت می رسیدند.مهمترین عامل حفظ تعادل در سرعت های بالا و درهنگام مانورهای سریع،دم بلند و محکم یوتارپتر بود.استخوانی بلند و محکم که از میان مهره های دم می گذرد، مختص این گونه از دایناسور هاست، که موجب استحکام بیشتر و راست ماندن دم بلند جانور در هر شرایطی می شود که این خصیصه،موجب بالانس دقیق وزن بخش های جلویی و عقبی بدن در سخت ترین شرایط همچون چرخش های سریع و دور های ناگهانی در هنگام دویدن می شد . شاید همین استخوان ساده ی میله مانند، یکی از مهمترین عوامل پیشرفت دایناسور های درومائوسور و پس از آن ،بروز دم پردار استخوانی در پرنده سانانی چون آرکئوپتریکس باشد که زمینه ساز بروز توانایی پرواز در پرندگان امروزی شد

 

 

 برخی از دیرین شناسان معتقد اند که سطح بدن یوتارپتر ها همانند بسیاری از رپتر های پس از آن(مانند ولاسیرپتر) با پر پوشیده بود.هر چند هنوز مدرکی دال براین واقعیت یافت نشده است، ولی سطح بدن بسیاری از تروپاد ها، مشخصا با رشته های پرمانندی که حاصل تغییر شکل فلس ها بودند و اساس به وجود آمدن پرهای امروزی به شمار می روند، پوشیده بود

 یوتارپتر در اوایل دوره کرتاسه(بین 100 تا 112 میلیون سال قبل) و همزمان با دایناسورهای گیاهخواری چون ایگوآنودون و ساروپلتا و سوپروساروس و گوشتخوارانی چون آکروکانتوساروس و رپترهای خونخوار دیگری چون داینونیکس میزیستند

فسیل های این دایناسور در شرق ایالت یوتا، واقع در غرب ایالات متحده آمریکا، یافت شده اند

گیگانوتوساروس   Giganotosaurus

 

 

 

 گیگانوتوساروس بزرگترین جاندار گوشتخواری است که تا به حال برروی زمین گام برداشته است.گیگانوتوساروس به معنی (( سوسمار بزرگ جنوبی )) بزرگترین و خوفناک ترین شکارچی اوایل دوران کرتاسه (90 - 112 میلیون سال پیش ) بود که بر سرزمین های حاصلخیز و جنگل های انبوه آرژانتین حکمفرمایی می کرد.این هیولای عظیم بیش از 12.5 متر طول و چیزی حدود 8 تن وزن داشت.این تروپاد مهیب آرواره هایی قدرتمند به طول 1.8 متر داشت و به صد ها عدد از دندان های دندانه دار 20 سانتی متری مجهز بود که تنها به یک منظور یعنی دریدن و تکه تکه کردن طعمه به کار می رفتند.علاوه بر این، انگشتان دست و پاهای گیگانوتوساروس به پنجه هایی بزرگ و قدرتمند متصل بود، که به کمک آنها به طعمه ضربه زده و یا آن را از حرکت باز می داشت.گیگانوتوساروس جاندار چندان باهوشی نبود ولی در کمین و شکار از مهارت بالایی برخوردار بود و احتمالا می توانست از مغز خود برای ردیابی و یا تعقیب طعمه استفاده کند

 

 شواهد حاکی از آن است که گیگانوتوساروس ها ، به ویژه افراد جوان تر زندگی گروهی داشتند و در گروه های جندتایی به شکار جانداران مختلفی می رفتند که گاه چندین برابر بزرگتر از آنها بودند.ولی بزرگترین طعمه ی بزرگترین شکارچی جهان، در واقع بزرگترین دایناسور زمین یعنی آرژانتینوساروس بود! همزمان با حکمفرمایی گیگانوتوساروس بر سرزمین های آمریکای جنوبی، گله های وسیعی از آرژانتینوساروس های غول پیکر با گام های سنگین خود در این زمین ها قدم می زدند در فصول مشخصی، به منظور یافتن چراگاه یا تولید مثل و تخم گذاری به مهاجرت های دور درازی دست می زدند.در همین زمان بود که گله های خشمگینی از گیگانوتوساروس های گرسنه در مسیر آرژانتینوساروس های مهاجر به انتظار نشسته و در فرصت مناسب به آنها یورش می برددند.البته به هیچ عنوان نباید این حمله را با شیوه ی شکار شکارچیان امروزی همچون شیر یا چیتا مقایسه نمود.زیرا در این شکار از تعقیب و گریز خبری نبود بلکه گیگانوتوساروس های بزرگ با چند گام بلند به راحتی و سرعت ، خود را به آرژانتینوساروس های سنگین و کند می رساندند.نبرد واقعی زمانی شروع می شد که شکارچیان خوفناک، قصد محاصره و کشتن طعمه ی بزرگشان را داشتند.بدین منظور ابتدا دور گله ی آرژانتینوساروس ها پرسه می زدند و با زیر نظر گرفتن آنها، افراد کوچک تر یا بیمار را به سرعت شناسایی کرده و مورد هدف قرار می دادند.سپس به طور گروهی به او هجوم برده و طعمه ی نگون بخت را از سایر افراد گله جدا می کردند.سپس به دور طعمه حلقه میزدند و به طور پی در پی به او حمله می کرده و با آرواره های قدرتمند و دندان های تیز خود، زخم های عمیق و دردناکی به بدن طعمه شان وارد می آوردند و آنقدر به این محاصره ی خشونت بار ادامه می دادند تا آرژانتینوساروس بی دفاع از شدت خونریزی و ضعف از پای درآمده و سپس با چند ضربه ی کاری به نقاط حساس بدن همچون گردن یا شکم، تنها در چند لحظه یک دایناسور گیاهخوار 100 تنی را از پای در می آوردند! شاید این شکار عظیم ترین صحنه ی شکاری بود که زمین تا به حال به خود دیده است

 

 گیگانوتوساروس برروی دوپای قدرتمند خود راه می رفت و از سرعت نسبتا زیادی برخوردار بود.ولی به علت جثه و استخوانبندی سنگین خود، از تروپاد های هم قد و اندازه اش،چون تی رکس و آلوساروس، کند تر بود. گیگانوتوساروس دمی بلند و راست داشت که به کمک آن در هنگام دویدن و یا حمل غذا توسط دهان، تعادل خود را حفظ می کرد.کاربرد دم در اکثر تروپاد ها، به همین منظور بوده است

 

 تا مدتها قبل از کشف گیگانوتوساروس، همه تیرانوساروس رکس را به عنوان بزرگترین دایناسور شکارچی همه ی زمان ها می شناختند ولی پس از پیدا شدن استخوان های عظیم این تروپاد 13 متری، و مشخص شدن اندازه ی واقعی پیکر سنگین گیگانوتوساروس، حکمرانی تیرانوساروس رکس برای همیشه پایان یافت و از آن موقع به بعد دائما این دو جاندار شگفت انگیز با هم مقایسه شده از جهات مختلفی مورد بررسی قرار گرفتند.البته لازم به ذکر است که تیرانوساروس و گیگانوتوساروس هر کدام به دوره ی زمانی متفاوتی تعلق داشتند و درحقیقت این دو جاندار پرهیبت، هرگز در دوران حیاتشان با یکدیگر روبه رو نشده اند

بزرگتر بودن به تنهایی نمی تواند عامل برتری گیگانوتوساروس بر تی رکس باشد و پارامتر های مختلفی همچون سطح هوش، سرعت عمل، قدرت ماهیچه ها و همچنین دقت حواس بدن مانند قدرت بینایی،شنوایی و بویایی در میزان موفقیت یک جاندار موثر اند.تی رکس از لحاظ مغزی و سطح ای کیو ( یعنی توانایی یک جاندار برای عکس العمل در شرایط سخت و اضطراری ) بسیار پیشرفته تر و تکامل یافته تر از گیگانوتوساروس بود.لب های مغز تی رکس پهن تر و وسیع تر از مغز کوچک و موز شکل گیگانوتوساروس بود و سطح پردازش کننده ی بزرگتری را در اختیار تیرانوساروس قرار می داد.ولی هر دو جاندار لب های بویایی بزرگ و نیز بینایی قوی و وسیعی داشتند.ولی تی رکس به علت بینایی 3 بعدی و دوچشمی خود، در این زمینه از گیگانوتوساروس برتر بود.همچنین با وجود ساختمان بندی سبک تر و پاهای بلندی که تی رکس داشت، می توانست بسیار سریع تر و چابک تر از گیگانوتوساروس عمل کند.با این وجود گیگانوتوساروس آرواره های بسیار بزرگتر و قوی تری داشت و با دندانهای برنده و و خمیده ی خود، می توانست هر رقیبی را از پای در آورد.برخلاف گیگانوتوساروس، دندان های تی رکس برای شکستن استخوان ها ساخته شده بود و ظاهری متفاوت و مخروطی شکل داشت.در جدول زیر برخی از خصوصیات گیگانوتوساروس و تیرانوساروس رکس با یکدیگر مقایسه شده اند

 

 

                                  گیگانوتوساروس                          تیرانوساروس رکس 

طول بدن	بیش از 12.5 متر	بیش از 13 متر
طول آرواره	حدود 1.5 متر	حدود 1.8 متر
وزن بدن	حدود 5 تن	حدود 8 تن
دستان	بلند تر و دوانگشتی	سه انگشتی
شکل مغز	بزرگتر و پهن تر	کوچک و موز شکل
شکل دندانها	دندانه دار،مخروطی شکل، استخوان شکن	بلند،دندانه دار،چاقومانند ویژه ی بریدن
دوره ی زندگی	بین 65 تا 80 میلیون سال پیش	بین 90 تا 112 میلیون سال پیش
مکان زندگی	آمریکای شمالی	آمریکای جنوبی

 

کشف گونه جدید از دایناسور «تی‌رکس»+تصویردانشمندان گونه‌ای جدید از تیرانوسور معروف به تی‌رکس را کشف کرده‌اند. به گزارش گروه خواندنی‌های خبرگزاری فارس، دانشمندان اعلام کردند فسیل گونه‌ای جدید از «تیرانوسور» معروف به تی رکس در ماه مه 2014 در حیانگشی – چین توسط کارگرانی که در یک ساخت و ساز مشغول کار بودند کشف شده است؛ این جانور دارای قدی به طول 9 متر است که 3 متر از تی رکس کوتاه‌تر است. این گونه جدید به دلیل پوزه بلند و باریک و دندان‌های تیز به نام «پینوچیو» شناخته شده است که در 766 میلیون سال پیش زندگی می‌کرده است.

جهان دايناسورها : تند‌ترين و کندترين دايناسورها

شکل، اندازه و سرعت يک دايناسور، به شيوه‌ى زندگى آن مربوط مي‌شود. دايناسورهاى گوشت‌خوار بايد تند مي‌دويدند تا بتوانند شکار را بي‌درنگ به دندان بگيرند. آن‌ها روى پاهاى عقبى قدرتمندشان مي‌دويدند و از دمشان براى حفظ تعادل استفاده مي‌کردند. اما دايناسورهاى گياه‌خوار، که پيکر بزرگى داشتند، نمي‌توانستند تند بدوند. آن‌ها نياز نداشتند جانور ديگرى را شکار کنند و پيکر بسيار بزرگشان نيز باعث مي‌شد هر جانورى نتواند آن‌ها را شکار کند. بياييد درباره‌ى سرعت دايناسورها بيش‌تر بياموزيم. سرعت يک دايناسور را چگونه اندازه مي‌گيرند؟   پژوهشگرانى که درباره دايناسورها پژوهش مي‌کنند، سرعت آن‌ها را از فاصله‌ى بين جاپا‌هاى فسيل شده‌ى آن‌ها و طول پاهاي‌ آن‌ها به دست مي‌آورند. هرچه فاصله‌ى بين جاپاهاى يک دايناسور بيش‌تر باشد، آن دايناسور تندتر حرکت مي‌کرده است. اگر جاپا‌ها به هم نزديک باشند، به احتمال زياد آن دايناسور کند حرکت مي‌کرده است. کدام دايناسور از همه تندتربوده است؟   دايناسورهاى شترمرغ‌مانند، که استراتيوميموس نام دارند، تندترين بودند.آن‌‌ها پوشش زره‌مانند و شاخ‌هاى حفاظتى نداشتند و بنابراين بايد تند مى دويدند و فرار مي‌کردند تا جان خود را از دست ندهند. آن‌ها به تندى اسب مسابقه بودند و سرعت شان به بيش از 50 کيلومتر در ساعت مي‌رسيد. کدام دايناسور از همه کندتربوده است؟   دايناسورى مانند براکيوسوروس از همه کندتر بودند.آن‌‌ها بيش از 50 تُن وزن داشتند؛ يعنى آن‌قدر سنگين بودند که نمي‌توانستند بدوند. بنايراين، با سرعت 10 کيلومتر بر ساعت گام برمي‌داشتند. برخلاف دايناسورهاى کوچک، اين دايناسورها آن‌قدر بزرگ بودند که نمى توانستند روى پاهاى عقبى خود بايستند. جاپاى دايناسورها به ما چه مي‌گويد؟   جاپاهاى فسيل شده‌ى دايناسورها به ما مى گويند که دايناسورها چگونه حرکت مي‌کردند. برخى مانند ايگوانودون‌ها، روى هر چهار پا راه مي‌رفتند، اما روى پاهاى عقبى نيز مي‌توانستند بدوند. جاپاهاى بزرگ سه بخشى دايناسورى به نام مگالوسوروس نشان مي‌دهد که گوشت‌خوار بوده و هميشه روى پاهاى عقبى راه مي‌رفته است. دايناسورها با چه سرعتى جابه‌جا مي‌شدند؟   دايناسورها درست مانند جانوران امروزى با سرعت‌هاى متفاوت جابه‌جا مي‌شدند. دايناسورى به نام  تيرانوسوروس با سرعت 16 کيلومتر بر ساعت راه مي‌رفت، اما در هنگام خطر با سرعت بيش‌ترى مي‌دويد. هايپسيلوفودون يکى از سريع ترين دايناسورها بود. اين دايناسور گياه‌خوار مي‌توانست با سرعتى بيش از 50 کيلومتر بر ساعت از دست دشمنان خود فرار کند.  آپاتوسوروس که وزن آن به بيش از 40 تُن مي‌رسيد (يعنى به اندازه هفت فيل) با سرعت 10 تا 16 کيلومتر بر ساعت گام برمي‌داشت. اگر اين دايناسور تلاش مي‌کرد که بدود، پاهايش مي‌شکست. ترايسراتوپس، که به اندازه‌ى پنج کرگدن وزن داشت، مى توانست مانند کرگدن‌ها با سرعت 25 کيلومتر بر ساعت بدود. شکارچيان اندکى خطر حمله به اين دايناسور را به جان مي‌خريدند (در تصوير زير، اين چهار نوع دايناسور از سمت راست به چپ نمايش داده شده اند).

بعضی از دایناسورها گوشتخوار بودند. اما بیشتر دایناسورها گیاهخوار بودند. در هر زنجیره غذایی، باید موجودات زنده بیشتری در سطح های پایین تر زنجیره غذایی وجود داشته باشد وگرنه انتقال انرژی غذا کافی نخواهد بود.

شمار زیادی از گیاهان (تولید کنندگان یا آنها که خودبخود تغذیه می کنند) غذای تعداد کمتری از گیاهخواران (مصرف کنندگان اولیه نامیده می شوند) را تأمین می کنند. این گیاهخواران به وسیله تعداد کمتری از گوشتخواران (مصرف کنندگان ثانویه نامیده می شوند) خورده می شوند.

برای مثال صدها جریب گیاه لازم بوده تا گروه کوچکی از تریکراتوپ ها تغذیه شوند. این گروه تریکراتوپ ها می توانستند غذای تنها یک تی رکس را تأمین کنند تا تی رکس به زندگیش ادامه دهد.

اگر شما به انواع دایناسورها نگاه کنید، می بینید که 65 درصد دایناسورها گیاهخوار بودند و تنها 35 درصد آنها گوشتخوار بودند. اگر به فسیل های پیدا شده هم نگاه کنید می بینید که درصد گیاهخواران حتی بیش از این افزایش می یابد. چون که فسیل های زیادی از بعضی از دایناسورهای گیاهخوار پیدا شده. برای مثال بیش از صد فسیل پروتوسراتوپ ها پیدا شده، در حالی که در مقابل تنها چند فسیل تی رکس پیدا شده است.

هنگامی که در یک جامعه تعداد گوشتخواران افزایش می یابد، آنها تعداد بیشتر و بیشتری از گیاهخواران را می خورند و جمعیت گیاهخواران کاهش می یابد. پس برای گوشتخواران سخت تر و سخت تر می شود تا گیاهخوارانی پیدا کنند و بخورند و در نتیجه تعداد گوشتخواران به ناچار کاهش پیدا می کند. به خاطر همین جمعیت گوشتخواران و گیاهخواران در حالت تعادل نسبتاً باثباتی می ماند. چون که اگر جمعیت گیاهخواران کاهش یابد، جمعیت گوشتخواران را هم محدود می کند. تعادل مشابهی بین گیاهان و گیاهخواران نیز وجود دارد. یعنی اگر میزان گیاهان کاهش یابد تعداد گیاهخواران نیز کاهش می یابد

هفت دایناسور شگفت انگیز!

۲۸ خرداد ۱۳۹۰ توسط admin

دایناسورها به قدری متنوع بودند که اگر بخواهیم تمام آن ها را در این لیست بیاوریم، باید بیش از صدها هزار نام را برشماریم. بنابراین، در اینجا تنها به هفت دایناسور شگفت انگیز می پردازیم که دیدنشان به راستی می توانست تجربه ای بسیار مهیج باشد.

سینوساروپتریکس، رنگارنگ ترین دایناسور (Sinosauropteryx)

بعضی از دایناسورها دارای پر بوده اند، اما پرهای بیشتر آن ها اصلاً قابل تشخیص نبوده است. سینوساروپتریکس تا آنجا که می دانیم، اولین نوع از دایناسورهای غیرپرنده است که در فسیل آن، می توان چیزی مشابه پر یافت. همچنین، سینوساروپتریکس اولین دایناسور غیرپرنده با رنگ های قابل تشخیص می باشد. این موجود در اوایل دوره ی کرتاسه در چین می زیسته است و از خویشاوندان نزدیک کامپسوناتوس ( یکی از کوچکترین دایناسورها) به شمار می آید. فسیل های سینوساروپتریکس که به گونه ای شگفت انگیز سالم مانده اند، نشان می دهند که این دایناسور، دارای پوششی خزمانند متشکل از پرهای بسیار ساده بوده است – البته عده ای معتقدند الیاف کشف شده، ممکن است بقایای فیبر کلاژن باشد. این الیاف ساختار دوشاخه ای ساده ای داشتند و شباهت بسیاری میان پرهای این دایناسور و پرهای نسبتاً ابتدایی پرنده ی امروزی کیوی می شد یافت. چند مشخصه، سینوساروپتریکس را از دیگر دایناسورهای کوچک متمایز می کند، از جمله این که جمجمه ی او از استخوان بالایی پایش (استخوان ران) درازتر بوده، و پاهای جلویی اش بسیار کوتاه و محکم بوده اند.

آنکیلوساروس، دایناسور زره پوش (Ankylosaurus)

آنکیلوساروس را اغلب بهترین نمونه از دایناسورهای زره پوش به شمار می آورند. ویژگی های معروف آنکیلوساروس ، بدن کاملاً پوشیده از زره و دم گرز مانند استخوانی بسیار عظیم اوست. آنکیلوساروس بالغ، در مقایسه با حیوانات امروزی ساکن خشکی، بسیار بزرگ بوده است. برخی از دانشمندان اندازه ی او را ۳۰ فوت (بیش از ۹ متر) تخمین زده اند. شکل بدن این دایناسور، خم شده به سمت زمین و نسبتاً پهن بود. آنکیلوساروس بر روی چهار دست و پا راه می رفت و پاهای عقبی اش، بلندتر از پاهای جلویی اش بودند. آنکیلوساروس گیاهخوار بود و دندان های برگ مانند او، که نسبت به جثه اش، بسیار کوچک می نمودند،  برای خوردن گیاهان مناسب به نظر می رسیدند. استخوان های جمجمه و سایر اعضای بدن این دایناسور، به گونه ای کنار هم قرار گرفته بودند که قدرت او را به حداکثر برسانند. مشخص ترین ویژگی آنکیلوساروس، زره او بود که از برآمدگی های عظیم و فلس های استخوانی روی پوست به نام اوستئودرم یا اسکیوت، تشکیل می شده است. فلس ها، در ردیف های افقی منظم تا گردن، کمر و کفل های این جانور، امتداد می یافتند. دم گرزمانند مشهور آنکیلوساروس نیز از چند اوستئودرم بزرگ متصل به هم تشکیل شده بود. به همین دلیل وقتی این دایناسور دمش را تاب می داد، نیروی عظیمی به انتهای دمش منتقل می شد. این سلاح دفاعی مؤثر، به قدری قدرت داشت که می توانست استخوان های موجود مهاجم را خرد کند.

تریسراتوپس، آخرین دایناسور پیش از انقراض بزرگ (Triceratops)

او یکی از آخرین انواع دایناسور بود پیش از انقراض بزرگ، پا به عرصه ی هستی گذاشت. تریسراتوپس، موجودی چهارپا با یک یقیه ی بزرگ استخوانی و سه شاخ بر روی جثه ی عظیمش و شباهتی عجیب به کرگدن های امروزی، یکی از شناخته شده ترین دایناسورهاست. اگرچه محیط زندگی او با تیرانوسور یکسان بود و اغلب توسط همین دایناسور مخوف شکار می شد، اما مشخص نیست که آیا این دو به راستی، همان گونه که در نمایش های موزه ها و تصاویر متداول نشان داده می شود، با یکدیگر می جنگیده اند یا نه. بحث درباره ی کاربرد یقیه و سه شاخ مشخص موجود در سر تریسراتوپس، سال های زیادی به طول انجامیده است. پیش تر گمان می رفت این شاخ ها، سلاح هایی دفاعی در برابر مهاجمین بوده اند، اما نظریه های جدید ادعا می کنند که تریسراتوپس همچون گوزن های شمالی، بزهای کوهی و سوسک های کرگدنی، از این سه عضو خود، برای نمایش های برتری جویانه و جفت یابی بهره می برده است.

استگوسور، دایناسور میخ دار (Stegosaurus)

استگوسور به لطف دم میخ دار و پوشیده از فلس خود، یکی از شناخته شده ترین دایناسورهاست. آن ها حدود ۱۴۵ یا ۱۵۰ میلیون سال پیش، در زمان و قلمروی که در آن، موجودات عظیم الجثه حکم می راندند، زندگی می کردند.  استگوسور، یک چهارپای سنگین وزن عظیم الجثه ی گیاهخوار با وضع اندامی عجیب و غریب، به راستی جالب توجه است. پشت استگوسور به شدت انحنا داشت و پاهای جلویی اش کوتاه بودند، سر او به سمت پایین خم بود و دم سفت و سختش، در هوا برافراشته. آرایش فلس ها و خارهای میخ مانند بدن او، فکر بسیاری از دانشمندان را به خود مشغول کرده است. به احتمال زیاد، استگوسور از این میخ ها به عنوان وسیله ی دفاعی بهره می برده است. از فلس ها نیز به عنوان سلاح تدافعی و همچنین، وسیله ی نمایشی و تنظیم کننده ی حرارتی یاد می شود. استگوسور تقریباً به اندازه ی یک اتوبوس بود، با طول ۳۰ فوت و ارتفاع ۱۴ فوت، و با این حال در برابر دایناسور هم عصر خود، سوروپودای عظیم الجثه، کوتوله می نمود. از آن جایی که این دایناسور، همزمان با دایناسورهای بزرگ درنده می زیست، وجود زره برایش بسیار ضروری به شمار می آمد.

آرکئوپتریکس، تنها دایناسوری که می توانست پرواز کند (Archaeopteryx)

آرکئوپتریکس، که در اواخر دوره ی ژوراسیک می زیست، احتمالاً اولین دایناسور ددپا با قابلیت پرواز می باشد. اگر آرکئوپتریکس را یک پرنده به حساب بیاوریم، در این صورت پرنده سانان بسیار کمی وجود دارند که نمی توانند پرواز کنند. پرنده سانان تنها زیست-دسته از دایناسورها هستند که نمایندگان امروزی خود یعنی پرندگان را شامل می شوند و نزدیکترین خویشاوندان منقرض شده ی پرندگان به شمار می آیند. آرکئوپتریکس ها که از نظر شکل و اندازه، بسیار به زاغیان اروپایی امروزی شباهت داشتند، تقریباً به اندازه ی یک متر رشد می کردند. آرکئوپتریکس علی رغم اندازه ی کوچک، بال های فراخ و توانایی احتمالی برای پرواز، با دایناسورهای ددپا مشترکات بیشتری داشت تا با پرندگان امروزی. به طور اخص، می توان شباهت های او را با داینونیکوسورها (دروموسورها و ترودونتیدها) به این ترتیب برشمرد: آرواره هایی با دندان های تیز، سه انگشت چنگال دار، دم استخوانی بلند، انگشتان پای ثانویه که قابلیت بالایی برای درازتر شدن داشتند (چنگال قاتل)، پر (نشانه ی خونگرم بودن) و چند ویژگی مربوط به استخوان بندی. ویژگی های ذکر شده، باعث می شوند آرکئوپتریکس، گزینه ای مشخص برای فسیل های قابل انتقال میان دایناسورها و پرندگان باشد. بنابراین، آرکئوپتریکس نقش مهمی در بررسی خاستگاه پرندگان و در عین حال مطالعه ی دایناسورها، بر عهده دارد.

آمفیکولیاس فراگیلیموس، بزرگترین دایناسور شناخته شده (Amphicoelias fragillimus)

آ. فراگیلیموس بزرگترین و سنگین وزن ترین دایناسوری است که تا کنون کشف شده است. آ. فراگیلیموس گیاهخوار احتمالاً بزرگترین استخوان های مهره را دارا بوده است (به طول۴۰ الی ۶۰ متر) و وزنی برابر ۱۲۲ تن داشته است. کارپنتر تحقیقات بسیاری بر روی گیاهخواران پستاندار عظیم الجثه همچون فیل ها و کرگدن ها انجام داده است. این تحقیقات نشان می دهند حیوانات گیاهخواری که جثه ی بزرگتری دارند، بهتر می توانند غذای خود را هضم کنند. از آنجایی که حیوانات بزرگتر، دستگاه گوارشی طویل تری دارند، غذا به مدت بسیار طولانی تری در فرایند هضم شدن قرار می گیرد و به این ترتیب حیوانات بزرگ می توانند با منابع غذایی کم کیفیت نیز زنده بمانند. این مورد به خصوص درباره ی حیواناتی صدق می کند که در روده ی خود بخش های تخمیر دارند. به این ترتیب که میکروب های در این بخش ها تجمع می کنند و مواد گیاهی را تخمیر کرده، به عمل هضم شدن یاری می رسانند.

تیراناسوروس رکس یا تی-رکس (Tyrannosaurus Rex)

تی رکس، بله معلوم است که نمی توانیم سلطان دایناسورها را فراموش کنیم. این دایناسور، یکی از آخرین دایناسورهای غیرپرنده بود. او از ۶۵٫۵ میلیون سال تا ۷ میلیون سال پیش، در جایی که امروزه همان آمریکای شمالی است، می زیسته است. تیراناسوروس رکس، گوشتخواری که بر روی دو پا راه  میرفت، جمجمه ای عظیم داشت که توسط یک دم دراز و سنگین، تعادل می یافت. دستان تیراناسوروس رکس در مقایسه با پاهای بزرگ و قدرتمند عقبی اش، بسیار کوچک بودند. البته دستان او، علی رغم کوچک بودن، قدرت عجیبی داشتند و دو انگشت چنگال دار به آن ها متصل بود. اگرچه ددپایان دیگری وجود داشتند که از نظر اندازه، از  تیراناسوروس  رکس، بزرگتر بودند، اما اما او با ۴۲ فوت درازا و ۱۳ فوت بلندی، و ۶٫۸ تن وزن، یکی از بزرگترین شکارچیان خشکی به شمار می رفت.

دایناسورها توسط چند شهاب‌سنگ منقرض شدند؟

ابوالفضل کریمی: تحقیقات جدید نشان می‌دهد دایناسورها 65 میلیون سال پیش نه تنها با یک شهاب‌سنگ، بلکه حداقل با برخورد 3 شهاب‌سنگ به زمین نابود شده‌اند.

دانشمندان پیش از این دو حفره بزرگ را که بر اثر برخورد شهاب‌سنگ به زمین به وجود آمده بودند، یکی در خلیج مکزیک و دیگری در اقیانوس هند شناسایی کرده بودند؛ اما اکنون سومین محل برخورد شهاب‌سنگ نیز در اوکراین کشف شده است.

به این ترتیب احتمالاتی مطرح شده که نشان می‌دهد دایناسورها ممکن است با مجموعه‌ای از بارش‌های شهابی بمباران شده و نسل آن‌ها منقرض شده است. آخرین یافته‌ها در این زمینه در نشریه زمین‌شناسی و با تلاش‌های پروفسور دیوید جلی از دانشگاه آبردین به چاپ رسیده است

زمانی که در دهه 1980 / 1360 نظریه انقراض دایناسورها بر اثر برخورد شهاب‌سنگ‌ها به اثبات رسید، موج عجیبی در جامعه جهانی به راه افتاد و بعدها کشف حفره برخوردی چیکسولوب (chicxulub) بر این ادعا مهر تائید نهاد.

مشکل دوگانه
اما موضوع به این جا ختم نشد. کشف دومین حفره در اقیانوس هند و سومین حفره که به تازگی یافت شده، دانشمندان را بیش از پیش متقاعد کرد که انقراض نسل دایناسورها بر اثر برخورد بیش از یک شهاب‌سنگ به زمین اتفاق افتاده است.

به گزارش بی‌بی‌سی، هرچند وجود حفره بولتایش (Boltysh) در اوکراین اولین بار در سال 2002 / 1381 گزارش شد، اما تاکنون دانشمندان در مورد زمان این رویداد و ارتباط آن با حفره چیکسولوب دچار شک و تردید بودند.

در آخرین تحقیقات، دانشمندان گرده‌ها و هاگ‌های گیاهان فسیل‌شده‌ای را که در لایه‌های گل پر شده در این حفره مدفون شده بودند، آزمایش کردند و متوجه شدند درست بعد از برخورد، سرخس‌ها به سرعت به صورت کلونی در منطقه پخش شده‌اند.

سرخس‌ها دارای این قابلیت هستند که به سرعت بعد از فجایع طبیعی شروع به رشد کنند. به این ترتیب لایه‌هایی از هاگ‌های سرخس‌ها می‌تواند نشانه خوبی از برخورد شهاب‌سنگ‌ها به زمین باشد. آن‌ها لایه دومی از سرخس‌ها را درست یک متر بالاتر از لایه اول در منطقه شناسایی کردند که نشان از برخورد دوباره شهاب‌سنگ به این منطقه دارد.

پروفسور سیمون کلی از دانشگاه اپن در این باره گفت: «ما لایه دوم را به عنوان یک برخورد جدید تلقی می‌کنیم. این نشان می‌دهد که برخورد شهاب‌سنگ‌های چیکسولوب و بولتایش در یک زمان اتفاق نیفتاده است. بین این دو برخورد هزاران سال فاصله وجود دارد که با مشخص کردن طول زمان بین دو لایه سرخسی می‌توان به این موضوع پی برد. به این ترتیب ممکن است در آینده ما باز هم به شواهدی در مورد برخوردهای بیش‌تر شهاب‌سنگ‌ها به زمین دست پیدا کنیم».

در حال حاضر محققان فکر می‌کنند دایناسورها به واسطه بارش شهاب‌سنگ‌ها در طول هزاران سال منقرض شده‌اند. پروفسور مانیکا گرادی کارشناس شهاب‌سنگ از دانشگاه اپن که البته در تحقیقات اخیر شرکت نداشته، در این باره گفت: «یک احتمال دیگر برخورد اشیاء نزدیک به زمین است. در حال حاضر ناسا برنامه‌ای به نام اسپیس‌گارد را با هدف نظارت بر اجرام نزدیک به زمین و ساخت سیستم‌های هشدار برای پیش‌بینی برخوردهای احتمالی آینده راه‌اندازی کرده است.

اسمایلودون ، ببر دندان شمشیری / Saber-toothed Tiger / Smilodon

سلسله : Animalia

شاخه : Chordata

رده : Mammalia

راسته : Carnivora

خانواده : Felidae

زیرخانواده: Machairodontinae

جنس: Smilodon

گونه : اسامی علمی گونه های شناخته شده این پستانداران ما قبل تاریخ / Smilodon fatalis - Smilodon gracilis - Smilodon populator

معناي اسم : نام این جانوران Smilodon می باشد.
اسمایلودون ، یک کلمه مرکب یونانی است به معنی تیز دندان. گاهی آنها را saber-toothed tiger به معنی ببر دندان شمشیری می نامند اما در حقیقت، وابستگی چندانی به ببرها ندارند و به زیرخانواده دیگری با نام Pantherinae مربوط می شوند اما در عین حال از اعضای منقرض شده زیرخانواده Machairodontinae هستند.

دوران زمين شناسي : اواخر بخشی از عهد چهارم زمین شناسی به نام Pleistocene

محدوده زماني: حدودا" 2.5 میلیون تا 10.000 سال پیش

محدوده مكاني زندگي: آمریکای شمالی ( حدود کالیفرنیا ) و آمریکای جنوبی ( حدود آرژانتین )

وضعيت حفاظت : منقرض شده اند.

دایناسورها، (به انگلیسی: Dinosaur) گروهی از خزندگان مهره‌داری بودند که برای بیش از ۱۶۰ میلیون سال حاکم اکوسیستم‌های زمین بودند. قبل از دورهٔ تریاس (حدود ۲۳۰ میلیون سال پیش) تا آخر دورهٔ کرتاسه (حدود ۶۵ میلیون سال پیش) بیش‌تر آن‌ها در رویداد انقراض دوران سوم کرتاسه^{[پ ۴]} منقرض شدند

بررسی بازمانده‌های نیاپرنده (آرکئوپتریکس) در ۱۸۶۱ نشان دهندهٔ یک رابطه بین دایناسورها و پرندگان است. صرف نظر از حضور اثرهای سنگواره شده، نیاپرنده خیلی مانند کامپسوناتوس (دایناسور درنده کوچک) است

تحقیقاتی که حدود سال ۱۹۷۰ انجام شد نشان می‌دهد دایناسورهای دَدپا ^Theropoda به احتمال زیاد نیاکان پرندگان هستند؛ در واقع، بسیاری از دیرین‌شناسان پرندگان را مانند دایناسورهای بازمانده درنظر می‌گیرند و بر این باورند که دایناسورها و پرندگان باید با هم زیر یک ردهٔ زیست‌شناسی قرار داده شوند. امروزه ۱۰۰۰۰ گونه از پرندگان به این گروه تعلق دارند.

حدوداً نیمهٔ نخست قرن ۲۰ دانشمندان دایناسورها را جانورانی تنبل، خنگ و خون‌سرد در نظر می‌گرفتند. با این وجود تحقیقات گسترده‌ای در سال ۱۹۷۰ انجام شد این نظریه را پشتیبانی می‌کند که آنها حیواناتی با دگرگونی‌های بدنی زیاد بودند و اغلب خود را با واکنش‌های متقابل اجتماعی سازگار می‌کردند. مدرکی از پرندگانی مربوط به دسته ددپایان شدیداً این تغییر نظریه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.^[

از زمانی که اولین فسیل‌های دایناسور در سده نوزدهم شناخته شدند اسکلت آن‌ها زیبنده موزه‌ها در سراسر دنیا شده‌اند و دایناسورها یک بخش از فرهنگ جهانی شده‌اند و میان بچه‌ها و بزرگسال‌ها باقی خواهند ماند. آنها در پرفروش ترین کتاب‌ها و فیلم‌ها (مثلاً پارک ژوراسیک)، چهره بوده‌اند و هر یافته تازه‌ای از دایناسورها از رسانه‌ها پوشش داده می‌شوند

بعضی اوقات به طور غیررسمی هرگونه خزندهٔ ما قبل تاریخ نظیر دیمترودون، پتروسور بالدار و پلسیوسارو و موساسور را نیز دایناسور می‌نامند در حالی که در معنای دقیق کلمه هیچیک از جانوران یادشده دایناسور نیستند

از آنجا که پستانداران در مقایسه با خزندگان امروزی هوشیارتر و فعال‌ترند، این پرسش پیش می‌آید که چرا آن‌ها برای مبارزه‌جویی با دایناسورها زودتر از این به مناطق تحت فرمانروایی دایناسورها نیامدند. یکی از دلایل محتمل آنست که خود دایناسورها فعال، هوشیار و خونگرم بوده‌اند. وضع خاص بدن دایناسورها حاکی از چابکی آن‌هاست، استخوان‌های آنها در مقایسه با استخوان‌های چهارپایان

اگر دایناسورها خونگرم بوده باشند، این موضوع به توضیح چیرگی درازمدت آنها کمک می‌کند. دایناسورها بزرگتر از پستانداران همزمان خود بوده‌اند؛ حتی بچه دایناسورهایی که تازه از تخم خارج می‌شدند از بیشتر پستانداران بزرگتر بوده‌اند. واضح است که پستانداران نقش جانوران کوچک و دایناسورها نقش جانوران بزرگ را ایفا می‌کردند. حتی هنگامی که انقراض‌های مکرر گوناگون دایناسورها را کاهش داد، دایناسورهای بازمانده هنوز هم بزرگتر از پستانداران بودند و قادر بودند که موقعیت خود را حفظ کنند و آن دودمان‌های اصلی را فراهم آورند که تکامل دوباره از آن‌ها جانوران بزرگ را به‌وجود می‌آورد

هنگامی که دایناسورها از میان رفتند، پستانداران به داخل مناطق مسکونی خالی راه یافتند تا به نوبهٔ خود بر محیط خشکی چیرگی یابند.

تی رکس قویترین آرواره تمام تاریخ این کره خاکی را داشته است

اندازه حروف

تحقیقات نشان می دهد که دایناسور گوشت خوار "تیناروسوروس رکس" معروف به "تی رکس" (T. rex) بی جهت نقش منفی فیلمهای تخیلی هالیوود چون "پارک ژوراسیک" را به خود اختصاص نداده است.

برپایه شبیه سازی کامپیوتری که از مدل فک این جانور عظیم الجثه در دانشگاه لیورپول انگلستان انجام شده، دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که احتمالا این دایناسور قویترین آرواره را میان تمامی موجودات زنده و یا منقرض شده زمین داشته اند. پژوهشگران با ساختن مدلهایی از آرواره انسان، تمساح، تی رکس نوجوان، آلوساروس (Allosaurus) و تی رکس بالغ و شبیه سازی ماهیچه های فک این دایناسور به روش مهندسی معکوس و اندازه گیری نیروی گاز گرفتن این آرواره ها موفق به مقایسه تخمینی آنها با هم شده اند. هرچند پژوهش های پیشین نیروی آرواره این دایناسور ۶ تنی را در حدود ۸۰۰۰ تا ۱۳۴۰۰ نیوتن تخمین زده بودند، اما در مدل جدید، دانشمندان محاسبه کرده اند که شکار این دایناسور ترسناک با نیروی ۵۷۰۰۰ نیوتن جویده می شده اند. با اینکه تی رکس نوجوان و بالغ از نظر بزرگی آرواره و بدن تقریبا برابری می کردند، دانشمندان پی بردند که اختلاف زیادی میان نیروی گاز گرفتن و جویدن این دو وجود داشته است و آنها گمان می برند که این اختلاف تنها بخاطر حجم ماهیچه های فک آنها بوده است. دکتر "کارل بیتز" از دانشکده ی زیست شناسی "عضلانی- اسکلتی" دانشگاه لیورپول توضیح می دهد که چون که سنگواره ها تنها استخوان هستند و هیچ ماهیچه ای از دایناسورها باقی نمانده، در سال های اخیر بر سر میزان نیروی گاز گفتن این جانوران میان دانشمندان اختلاف زیادی وجود داشته است. آنچه تا کنون انجام شده بررسی آماری و مقایسه کمی آرواره های این موجودات با موجودات زنده و تخمین های غیر دقیق در اینباره بوده است ، اما ما با درنظر گرفتن فاکتورهای ساختار آناتومی این جاندار و شبیه سازی کامپیوتری آن و بهره برداری از روشی که پیشتر برای تخمین سرعت دیدن این دایناسور بکار رفته بود، به مدلهایی دست یافتیم که توانستیم نیروی آرواره های تی رکس را محاسبه کنیم. علاوه بر این ما آرواره چند حیوان کوچکتر را نیز به اندازه تی رکس بزرگ کردیم، اما هیچ کدام از آنها به قدرت تی رکس نبودند. تا اینکه به این نتیجه رسیدیم که خطرناکترین و کشنده ترین گاز گرفتن باید به تی رکس داد.